22 maja 2024 roku ciąg dalszy
W tym dniu przeczytałem ważne dla mnie treści w książce kardynała Jana Bona pt. ,,O rozpoznawaniu duchów”:
,,Znakomitym dowodem Boskiego natchnienia i niemałą cząstką roztropności duchowej jest wybór nabożeństw i czynności zastosowanych ściśle do naszego wieku, przeciwnie zaś – zupełne nieuwzględnianie czasu i podstępem i zdradą złego ducha. Wszak nie ulega najmniejszej wątpliwości, że sam Bóg różnymi sposobami w różnych wiekach prowadził ludzi do zbawienia.
W początkach świata przeważało światło naturalne; następnie przyszło prawo Mojżeszowe i czas obrzędowy; a wreszcie zabłysło światło Ewangelii i płynące z niej różne, pomniejsze epoki. Tuż po założeniu Kościoła zstępował z nieba Duch Święty na wiernych widocznym sposobem; kiedy ten widoczny dar ustał, przyszedł czas męczeństwa; następnie epoka Doktorów Kościoła zwalczających różne kacerstwa i tłumaczących Pismo Święte. Dalej przyszedł czas rozkwitu życia zakonnego. I tak, wśród ciągłego rozwoju, przyszedł wreszcie i wiek obecny, który wobec coraz więcej starzejącego się świata żąda od nas, abyśmy się strzegli rzeczy nadzwyczajnych, a oddali się życiu wewnętrznemu i łączyli się jak najsilniej z Bogiem.
Twierdzenie zaś niektórych pisarzy, jakoby teraz ciała ludzkie były słabsze i niezdolne do znoszenia tak ostrego pożywienia i innych umartwień, jak to czytamy w żywotach świętych, jest bezpodstawne. Wykazała do dowodnie seraficka dziewica święta Teresa i stwierdziła, że, owszem, w dzisiejszych zepsutych i rozluźnionych czasach potrzeba nam tym więcej naśladować umartwione życie Pana Jezusa, świętych męczenników i wyznawców.
Dalszą oznaką Ducha Bożego jest wytrwałość we własnym powołaniu, a nie przerzucanie się z jednego stanowiska na drugie. Wszakże upomina nas święty Paweł: ,,W jakim stanie jest kto wezwany, niech każdy w nim trwa” (1 Kor 7, 20). A święty Efrem tak mówi: ,,Utwierdź się kotwicą i linami w tym dziele, do któregoś wezwany, aby nie popadł twój okręt na wzburzone morze”. A zaś Apostoł tak mówi: ,,Zatem proszę was… abyście postępowali godnie według powołania, do którego jesteście wezwani, z wszelką pokorą i cichością… starając się troskliwie o zachowanie jedności ducha w spójni pokoju. Jedno ciało i jeden duch, jak jesteście wezwani w jednej nadziei wezwania waszego” (Ef 4, 1-4). Gdyby zaś każdy człowiek dał się tam i sam kierować własnym popędom, nie byłoby jedności, lecz zamieszanie.
Duch Święty zakreślił każdemu właściwe granice, których przekraczać nie wolno. Chrystus zachęcając do wstępowania w swoje ślady, powiada: ,,Jeśli kto chce iść za mną, niech… weźmie krzyż swój” (Mt 16, 24). ,,Swój”, mówi, a nie ,,cudzy”, tj. swój zakonnik, a swój świecki; swój panujący, a swój poddany; swój zdrowy, a swój chory. Jak każde drzewo swoje, a nie inne rodzi owoce, tak też duchowny ma żyć po duchownemu, a świecki po świecku, nie wychodząc z granic swego powołania – chyba żeby kogoś Duch Święty powoływał do wyższej doskonałości. Jednakże znowu to natchnienie potrzeba by było bardzo dokładnie zbadać, by pod pozorem wyższego dobra nie dać się sobą tu i tam miotać i unosić od każdego podmuchu (Ef 4, 14).
Pogoda i spokój duszy oraz towarzyszki spokoju: radość i wewnętrzna pociecha – są znakami Ducha Bożego. Nie tam Bóg, gdzie ciemności, zamęt i nieporządek, lecz w pokoju miejsce Jego (Ps 75, 3). Zbawiciel przyszedłszy na ten świat, zwiastował pokój przez aniołów; opuszczając świat, jakoby testament przekazuje nam znowu pokój, mówiąc: ,,Pokój zostawiam wam, pokój mój daję wam” (J 14, 27). Apostoł zaś mówi: ,,Owocem zaś Ducha jest: miłość, wesele, pokój” (Ga 5, 22), a Psalmista śpiewa: ,,Będę słuchał, co we mnie będzie mówił Pan Bóg; bo będzie głosił pokój” (Ps 84, 9).
Dalszym znamieniem Ducha Boskiego jest nie prosić Pana Boga o nic, jedynie tylko wtenczas, gdybyśmy byli do tego szczegółowo pobudzeni. Natomiast powinniśmy się modlić, aby nas Pan Bóg nauczył prosić o to, co Jemu miłe, a dla nas zbawienne, i zdawać się zupełnie na Jego wolę, gdyż On ma pieczę (1 P 5, 7) o nas.
Nareszcie, oznakami Boskiego Ducha są: wytrwałość w cnocie, niedowierzanie własnym siłom, a wobec niebezpieczeństw grzechowych – ciągła bojaźń w połączeniu z ufnością w pomoc Boską, bo przecież nie wie człowiek, czy jest miłości czy nienawiści godzien. Ale wszystkie rzeczy na przyszły czas zachowane są w niepewności (Koh 9, 1 i 2). Następnie: odrzucenie wszelkich zasad przeciwnych Pismu Świętemu, gdyż ono jest najpewniejszą regułą Boskich natchnień; jako też zupełne godzenie się na zdania powszechnie przyjęte przez Doktorów Kościoła, bo wynoszenie się ponad nich byłoby oznaką nieznośnej pychy.
Święty Augustyn, opat, tak mówi: ,,Jest to oczywistym znakiem, że ktoś ma Ducha Bożego, jeżeli jest łagodnym i spokojnym, jeżeli ma o sobie jak najskromniejsze wyobrażenie, jeżeli unika wszelkiej światowej próżności, a siebie uważa za wiele gorszego od innych”. Wreszcie bardzo dobrze pisze Tertulian: Gdzie jest Bóg, tam jest bojaźń Boża, która jest początkiem mądrości. Gdzie jest bojaźń Boża, tam też przyzwoita powaga i skrzętna pilność, i zapobiegliwa troskliwość, i rozważny wybór, i oględne uczestnictwo, i zasłużone godności, i pokora zakonna, i powierzchowność pobożna, i skromne zachowanie, i Kościół zjednoczony i wszystko Boże”.